معرفی کتاب: نظریه‌های فرهنگ در قرن بیستم
نظریه‌های فرهنگ در قرن بیستم به قلم دکتر بشیریه، مشتمل بر مقدمه مؤلف و هفت گفتار و در آخر، فصلی با عنوان جمعبندی و نتیجهگیری است. نویسنده در مقدمه کتاب به ذکر تعاریف مختلفی از فرهنگ پرداخته و در نهایت دایره تعریف و پژوهش خود از فرهنگ را به جلوهها و فرآوردههای فرهنگی مدرن محدود کرده که به واسطه گسترش رسانههای همگانی و تجاری شدن فرهنگ و فراغت در قرن بیستم بسط یافتهاند.
وی نظریه‌های فرهنگ تودهای مدرن را به هفت دسته(نظریه‌های مارکسیستی فرهنگ و فرهنگ تودهای نظریه‌های محافظهکارانه،تجدیدنظرطلبی و مکتب اصالت فرهنگ تودهای،نظریه‌های فرهنگی در ساختگرایی و نشانهشناسی، نظریه‌های فرهنگی در پسا ساختگرایی و پسا مدرنیسم،نظریه‌های فرهنگ در فمینیسم و مطالعه فرهنگی در کشورهای در حال توسعه) تقسیم کرده و در هریک از این نظریات در صدد پاسخ دادن به اینگونه سؤالات است:
1-آیا فرهنگ تودهای مدرن، پدیدهای خودجوش یعنی فرآورده طبیعی تحولات عصر مدرن است و یا اینکه ساخته برخی گروه‌ها یا عوامل اجتماعی است و به عنوان ابزاری برای رسیدن به هدف خاصی(مثلا کنترل اجتماعی) تدارک دیده شده است؟
2-آیا فرهنگ تودهای مدرن از پایین نشأت میگیرد و یا از بالا تحمیل میشود؟
3-آیا فرهنگ تودهای مدرن نسبت به آنچه فرهنگ عمومی یا متعارف تلقی میشود،پست و منحط است و باید به وجود دو فرهنگ قائل شد؟
4-آیا قطعنظر از منشأ، کار ویژه فرهنگ تودهای مدرن، تضمین تداوم سلطه طبقات حاکم و نظام سرمایهداری است و خود این فرهنگ، شکلی از سلطه است؟ آیا این فرهنگ،حوزه مقاومتی در مقابل سلطه فرهنگی آن طبقات به شمار میآید؟
5-فرهنگ تودهای مدرن به چه شیوهای تولید و باز تولید میشود و چه پیامدهایی برای زندگی فردی و جمعی به همراه میآورد؟
*این کتاب در سال ۷۹ در۱۶۰صفحه، توسط انتشارات موسسه فرهنگی آینده منتشر شده است.
مطالب مرتبط:
